Kuantum bilgisayar, veri işlemleri için süperpozisyon, dolaşıklık gibi kuantum mekaniği olaylarını doğrudan kullanabilen yeni nesil bilgisayarlara verilen isimdir. Kanada merkezli D-Wave ismindeki bilgisayar şirketi, geleceğin bilgisayarı olarak adlandırılan kuantum bilgisayarını üretmeyi başardığını iddia ediyor. Üretilen bilgisayar, klasik bilgisayar mimarisinden tamamen farklı, radikal ve bir o kadar da garip bir çalışma prensibine sahip. Bilgisayarın çipleri -273 dereceye kadar soğutulmuş 3 metre yüksekliğindeki özel bir kutunun içerisinde tutuluyor.
Bilindiği üzere şuan kullandığımız bilgisayarlar, bit formundaki veriler ile işlemleri gerçekleştiriyor. Bir bit 1 veya 0 olmak üzere yalnızca 2 farklı değer alabilirken, kuantum kuralları ile çalışan bir bilgisayarda ise durum biraz daha karmaşık. Kuantum mekaniğinin süperpozisyon ilkesine göre, bir bit aynı anda 1, 0 ve diğer ara değerlerden biri veya birkaçında bulunabiliyor. Verilerin aynı anda birden çok pozisyonda bulunması işlemlerin sıralı değil de dağıtık şekilde ve eş zamanlı yapılması demek.
Günümüz transistör temelli bilgisayarların çalışma prensibinden tamamen farklı bu durum, bu bilgisayarlara muazzam bir hızı artışı sağlıyor. Şuan için kuantum bilgisayarın çalışması ve nasıl kullanacağına yönelik aklılarda birçok problem olsa da, sağlayacağı yüksek hesaplama hızı birçok sektörde uygulama alanı bulacak gibi. Bu bilgisayarlar yüksek işlem hızı gerektiren yapay zeka, nano teknoloji, robot teknolojisi, veri analiz sitemleri, şifreleme bilimi gibi birçok alanda devrim niteliğinde gelişmelere önayak olacağa benziyor.
Projenin geliştirilmesi aşaması ise şu şekilde. D-Wave firması ilk olarak 2007 yılında Amazon’un kurucusu Jeff Bezos ve In-Q-Tell (Amerikan İstihbarat Teşkilatı Yatırım Firması) desteğiyle 100 milyon dolar yatırım alarak projeyi geliştirmeye başladı. Üretilen ilk örneklerin başarısıyla birlikte, şirket Google ve Nasa’da dahil olmak üzere birçok şirket ve kuruluşun dikkatini çekti. 2013 yılında Google, araştırma merkezine 512 qubitlik bir bilgisayar alarak, yapay zeka işlemleri üzerinde çalışmalara başlaması herkesi heyecanlandırdı. Son olarak Times dergisinin kapağına taşınan D-Wave’in, ürettiği bilgisayarlara geleceğin teknolojisi gözüyle bakılıyor.